Ermənistanın KTMT-dən uzaqlaşması, iqtisadi böhran və təhlükəli geosiyasi oyun

Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) Bişkekdə keçirilən müdafiə nazirləri toplantısı təşkilatın 2026–2030-cu illər üçün hərbi əməkdaşlıq planını təsdiqlədi. Qırğızıstan Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə iclasda kollektiv qüvvələrin müasir hərbi təhdidlərə qarşı birgə cavab mexanizmləri müzakirə olundu. Qırğızıstanın müdafiə naziri Ruslan Mukambetov vurğuladı ki, KTMT ölkələri təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi və idarəetmə sistemlərinin təkmilləşdirilməsi istiqamətində ortaq baxışa malikdir. Lakin Ermənistanın toplantıya qatılmaması diqqət çəkdi. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan dəfələrlə KTMT-dən çıxmaq planlarının olmadığını bəyan etsə də, təşkilatın tədbirlərini boykot etməyə davam edir. Bu boykot Ermənistanın təhlükəsizlik siyasətində dəyişikliklərə işarə edir və regional dinamikada ciddi suallar doğurur.

Konstitusiya və Suverenlik ili çərçivəsində 28 may 1918-ci ildə müstəqilliyin elanından-qalib dövlətçiliyə

Konsulluq yarışı, yoxsa qarşıdurma?

2023-cü ilin sentyabr ayında Fransanın xarici işlər naziri Ketrin Kolonna açıqladı ki, Fransa Ermənistanın ən cənub bölgəsi olan Sünik (əslində Zəngəzur) vilayətində konsulluq açacaq. O, Fransa parlamentində çıxış edərkən gələcək nümayəndəliyin konkret harada yerləşəcəyini bildirmədi, amma bu qərarın Fransanın Ermənistanın ərazi bütövlüyünə verdiyi ümumi dəstəyin bir hissəsi olduğunu vurğuladı.

Azərbaycanın əfv siyasəti: hüquq, humanizm və sosial ədalət

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin imzaladığı əfv sərəncamları ölkənin hüquqi və sosial siyasətində mühüm rol oynayır. Bu qərarlar dövlətin humanizm prinsiplərinə sadiqliyini və vətəndaşların hüquqlarına hörmətini bir daha təsdiqləyir.

Təhlükəsizliyin koordinatları: Türk dövlətləri yeni reallıqda

Yüzilliklər sonra yaranan strateji vakuum və Türk coğrafiyasının cavabı

Bugünkü beynəlxalq nizam parçalanma mərhələsindədir. Qərb institutları tənəzzül dövrünü yaşayır, Şərqdə isə güc sahibləri arasında rəqabət sərtləşir. Bu reallıqda sual təkdir: Kim boşluqları dolduracaq? Əgər türk dövlətləri bu suala cavab verməsə, başqaları cavab verəcək – özü də bizim əvəzimizə və bizim maraqlarımıza zidd olaraq.Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) təhlükəsizlik inteqrasiyası bu fonda sadəcə diplomatik təşəbbüs deyil – bu, geosiyasi zərurətdən doğan cavabdır. Regionun gələcəyi üçün artıq təsadüflərə yer yoxdur: Türk dövlətləri birgə qərar verir.

Yumşaq gücün sərt üzü: 2025-ci il nə vəd edir?

Dövlətlərin dünyadakı və təsir imkanları artıq yalnız tankların, raketlərin və hərbi bazaların sayı ilə ölçülmür. XXI əsrdə beynəlxalq münasibətlər sistemində silahın və sərt gücün yeri yavaş-yavaş daha da artır. Amma onun əksi sayılan Yumşaq Gücün təsiri də artır. Bu anlayış ilk baxışdan zəif və təsirsiz görünə bilər, amma ideologiyalar, mədəniyyətlər və dəyərlər sarsıdıcı nəticələr yarada biləcək qədər güclüdür. Yumşaq güc anlayışı ilk dəfə amerikalı politoloq Cozef Nay tərəfindən irəli sürülüb . O, qeyd edirdi ki, dövlətlər məqsədlərini sərt, hərbi güclə, məcburetmə, satın almaqla deyil, həm də özlərinə heyran etməklə, yəni cazibəsi ilə əldə edə bilər. Bu növ güc zorakılığa deyil, aktivliyə və nüfuza görə hesablanır. Hətta mədəniyyət, xarici siyasət, texnologiya, kino və təhsil, ərzaq məhsulları belə bir dövlətin yumşaq güc arsenalına daxil olmaqdadır.