Rəqəmsal siyasət çağı

 

90-cı illərin sonunda internet ilə tanış olan Türkiyə telekommunikasiya infrastrukturlarının inkişafı ilə birlikdə gün keçdikcə bu texnologiyanı gündəlik həyatına daxil edib. Sosial medianın inkişafı və iştirakçı məzmun anlayışı ilə istifadəçilər texnologiyada passiv istehlakçı rolundan aktiv bir oyunçuya çevriliblər.

 

“We Are Social 2018” rəqəmsal hesabatına görə, dünyada 4 milyard insanın internetə çıxışı var, aktiv sosial media istifadəçilərinin sayı isə 3 milyarddır. Türkiyəyə döndüyümüzdə insanların günün 7 saatını aktiv olaraq internetdə keçirdiyini deyirlər. Yenə sosial mediaya baxdığımızda sosial media şəbəkələri içində zirvəyə doğru əmin addımlarla irəliləyən İnstaqramdakı istifadəçi sayına görə Türkiyənin 37 milyon istifadəçi ilə beşinci sırada iştirak etdiyini ifadə etməmiz lazımdır.

 

Bütün bu rəqəmlər göstərir ki, milyonlarla insan vaxtının çox hissəsini bir ekranda paylaşmaqla keçirir. Bu da onları həmişəkindən daha əlçatan edir. Buna görə insanlara hissən toxunmaqla daha yaxşı həll yollarını tapmağı hədəfləyən siyasi platformalar bu texnologiyalardan istifadə edərək daha güclü kampaniyalar apara bilirlər.

 

 

Siyasi marketinq, əsasən, seçicilərin arzu və istəklərini qarşılamaq və onların dəstəyini almaq üçün namizədlərə və fikirlərə müraciət etmək kimi qəbul edilə bilər. Siyasi marketinqi ticarətdən ayıran ən vacib amil satılacaq məhsulun olmamasıdır. Burada əsas məqsəd seçiciyə bir fikri ən düzgün və uyğun şəkildə ötürmək və bundan sonra bildiriş üzrə ölçmək və hərəkət etməkdir. Klassik siyasi marketinqdə seçicilərə çatmaq üçün plakatlar və bayraqlar asılır, yüksək desibel səs və musiqi ilə diqqət cəlb etməyə çalışılır. Yenə də vizual ünsiyyətin inkişafı ilə siyasi xadimlərin fikirlərini birbaşa əyani və yazılı mətbuatda paylaşması təsirli bir metod kimi qəbul edilir. Ancaq indi məlumat əldə etmək daha asandır və bu nöqtədə bir çox fərqli vasitə var. Keçmişdə yüz minlərlə insanı bir meydanda toplamaq məqsədi var idi, bir neçə saniyə içində hazırladığınız bir video milyonlarla insana çata bilər və daha güclü bir siyasi marketinq idarəetmə təcrübəsini zəruri edən fikirləri dəyişdirə bilər.

 

Donald Trampın 2016-cı ildəki kampaniyası "yenidən Amerikanı daha böyük et!" şüarıyla seçkiləri qazanmaq üçün rəqəmsal marketinq strategiyasının əsas səbəbi olaraq göstərilmişdir. Brad Parscale tərəfindən təsis edilən “Brad Giles-Parscale Agentliyi” bu kampaniya üçün yalnız mətn müəlliflərindən, proqram mütəxəssislərindən, məlumat alimlərindən tutmuş qrafika mütəxəssislərinə qədər rəqəmsal marketinq üçün çalışmışdır. Əvvəlcə rəqəmsal kampaniya 2 milyon dollarlıq bir Feysbuk reklam sərmayəsi ilə başladı və hədəf auditoriya təyin olundu, daha sonra bənzər auditoriyaya çatmaqla kampaniya genişləndi. Bu şəkildə həm köhnəlmiş plakatlara, broşuralara və s., həm bahalı, həm də səmərəsiz üsullara investisiya qoymaq əvəzinə daha rentabelli təbliğat aparıldı və kampaniyaçılar birbaşa istifadəçi ilə qarşılaşdı.

 

 

Ərdoğan: “Təsvir və səs-küy çirkliliyinə son qoyacağıq və rəqəmsal seçki kampaniyasına rəhbərlik edəcəyik!”

Türkiyə Prezidenti Ərdoğan 31 Mart seçkiləri üçün görülən işlərdə köhnə metodlardan istifadə olunmayacağını bildirmişdi: “Bu gün buna ehtiyac yoxdur. Səs və görüntü çirkliliyini yaradan təbliğat metodlarından tamamilə imtina edirik.”

 

Xüsusilə, Ərdoğan internet və sosial medianın istifadəsi ilə bağlı ümumi və partiyalı statistikalarını bölüşərək, ən gərgin mitinqdə bir çox səy və sərmayə sayəsində əldə edilən kütlələrin rəqəmsal olaraq daha az xərclə əldə edilə biləcəyini və bunun həm daha səmərəli, həm də daha keyfiyyətli olacağını söylədi. Bundan sonra Adana Bələdiyyəsi təsadüfi afişa və plakatlara 500 lirə cərimə tətbiq ediləcəyini açıqladı. Göründüyü kimi, getdikcə daha çox rəqəmsal marketinq investisiyaları təsadüfi və sadəcə görünən reklamlarla deyil, daha çox planlı və müəyyən edilmiş rəqəmsal seçki kampaniyaları ilə əvəz olunur.

 

Rəqəmsal seçki kampaniyası necə olmalıdır?

 

Siyasi marketinqi rəqəmsal platforma ilə birləşdirmək üçün ən vacib məsələ inteqrasiya olunmuş marketinq strategiyasının formalaşdırılmasıdır. Başqa sözlə, tamamilə rəqəmsallıq xüsusi işlərə uğur gətirməyəcəkdir. Əksinə, ənənəvi marketinq metodları və klassik siyasi marketinq strategiyaları qurum tərəfindən edilən hər bir səsin ortaq bir səs olmasını təmin etmək üçün qarışdırılacaqdır.

İndi DATA-nın vaxtıdır: Ölçülən, dəqiq hədəflər ilə fərqlənən kampaniyalar hazırlanmalı və nəticələr dərhal təhlil edilməli və strategiyalar hazırlanmalıdır.

 

Güclü marketinq büdcəsi artıq kifayət deyil, işini və məlumatlara çevrilən kampaniyaları bilən bir qrup lazımdır. İndiki zamanda reklamverənlər üçün ən böyük problem kampaniyaların dönüşümlərini yalnız satış parametrləri ilə ölçmələridir. Siyasi marketinqdəki ən böyük problem seçicilərdən rəy almaq deyil. Ənənəvi marketinq agentlikləri hər seçki dövrü üçün müəyyən büdcələri təqdim etməklə partiyaların və namizədlərin büdcələrini müəyyən kanallarda təqdim etməklə xidmət edirlər. Televiziya reklamlarında dəqiq ölçülə bilməyən reytinqlər, xarici reklamlarda kətan və ya plakat görən insanların sayı, broşura və ya promosyonlardakı insanların fikirləri bilinmir. İnternet texnologiyalarında ziyarətçilər ətraflı məlumat əldə edə və rəy bildirə bilərlər.

 

Səslərin artırılması üçün SMS atıb nəticə gözləmək düzgün strategiya deyil.

 

Mənalı bir seçki kampaniyasında istifadəçi ilə üz-üzə gəlmək düşünülməlidir. Burada partiya seçicisi ilə istifadəçi arasındakı fərqi seçmək lazımdır. Bu istifadəçilər sizin partiyaya üzv olmayıblar, o zaman diqqəti başqa yerdədir və məzmununuz nə qədər cazibədar olursa olsun, asanlıqla uyğunlaşa bilməyəcəklər, buna görə də özlərini sizin yanınızda görməkləri çox çətindir. Onları hərəkətə dəvət etmək həmişə düzgün metod olacaqdır.

 

Sonra strategiya və düzgün məzmun istehsal edilməlidir.

 

Seçki zamanı yaxınlaşdıqca partiyalar və namizədlər reklam verməyə başlayacaqlar. “Google” və sosial media reklamlarında müəyyən büdcələri aşdığınız zaman hər hansı bir sözdə və ya platformada görünərsiniz. Burada vacib olan şey məzmun, qrafika və strategiyadır. Bəziləri büdcələrini mənasız məzmuna sərf edərkən, digərləri daha az xərclə daha səmərəli işləyirlər. Əlbətdə ki, seçkilərə həssaslıqla hazırlanmayan qurumlar "pul yandırmaqla" ifadə edilə biləcək nəticələrlə üzləşirlər. Doğru strategiyaya sahib insanlar və qurumların davamlı olaraq daxil ola biləcəyi bir məlumat dəsti var. Bu gün ən dəyərli şey məzmunluluqdur. Çünki hər yerdə məzmun var, amma təəssüf ki, mənalı, tam məzmun demək olar ki, yoxdur. “Google” dəqiq və mənalı məzmunlu platformaları götürür və pulsuz edir. Yenə də insanları inandıra bilmirsinizsə, istifadəçiləri platformanıza cəlb edərkən inandırmasanız onlar yenə uzaqlaşacaqlar. Buna görə yaxşı planlaşdırılan rəqəmsal media strategiyası yeganə hədəf olmalıdır.

 

 

Kiçik bir yol xəritəsi etsək:

 

• Daxili marketinq strategiyası qurulmalı və rəqəmsal marketinq bunun vacib sütunu olmalıdır.
• Bütün marketinq hərəkətləri bir-birini tamamlamalıdır. Fiziki fəaliyyət üçün rəqəmsal dəstək verərkən seçicilər fiziki fəaliyyətdə sosial mediaya yönəldilməlidir və güc paylaşımı edilməlidir.
• Büdcə tərtib edərkən elastikliyə icazə verilməlidir və ən əsası ölçülməz sərmayələrin qarşısını almaq lazımdır. Bütün dəyişməz, maraqsız rəqəmsal kampaniyalar ləğv edilməli və səmərəli olanlara qoyulan sərmayələr artırılmalıdır.
• Məzmun və qrafika yaradarkən dar bir konsepsiya seçilməməlidir. 

 

Rəqəmsal tərəfdə açılış səhifələri kimi təyin olunan hədəf səhifələr tərtib edilməlidir. Bu səhifədə ziyarətçilərin rəylərini təmin etmək üçün formalar tərtib edilməli və onların fikirləri məlumatların tapılması metodları ilə təhlil edilməli və seçicinin hazırkı emosional təhlili aparılmalıdır. 

 

İstifadəçilər birtərəfli ünsiyyət hiss etməməlidirlər, qarşı tərəfin fikirləri ilə həqiqətən maraqlandıqlarını bilməlidirlər. Bu səbəbdən, qeyd edilmiş bütün məlumatlar bir CRM avtomatlaşdırılmasında toplanarsa və SMS göndərilsə, birbaşa öz adları ilə çatdırılmalıdır. Əlbəttə ki, milyonlarla insanın problemləri fərdi şəkildə həll oluna bilmədiyi üçün yaradılacaq məlumat və toplanması vasitələri müəyyən bir standarta uyğun olmalıdır və ziyarətçilər təsnif edilməlidir. Beləliklə, kollektiv analiz ümumi təhlil ilə təmin edilə bilər.

 

Marketinq dərin bir mövzudur və siyasi marketinq dövri və mürəkkəbdir, buna görə həmişə dəyişə bilər. Ancaq nəticədə hər gün milyonlarla insanın sizdən video gözlədiyi bir “Youtube”, şəkillər gözlədiyi bir İnstaqram var.