Hibrid təhdidlərə qarşı

Biz indi elə bir dövrdə yaşayırıq ki, müharibə top-tüfənglə deyil, məlumatla aparılır. Səngərlər dəyişib, silahlar dəyişib, hətta hədəf də dəyişib – bu gün hədəfdə şüur var, dəyərlər var, milli kimlik var. Əgər bir vaxtlar ölkələrin sərhədlərini topoqrafik xəritələr müəyyənləşdirirdisə, indi onları informasiya cəbhələri qoruyur. Bu mənada informasiya müharibəsi sadəcə siyasətin yeni forması deyil – bu, dövlətçiliyin davamı, suverenliyin ideoloji ölçüsüdür.  

Azərbaycan bu yeni dövrə 44 günlük müharibənin təcrübəsi ilə qədəm qoydu. Biz təkcə torpaqları deyil, həqiqəti də azad etdik. Dünya Azərbaycanın savaş meydanında necə vuruşduğunu gördü, amma çoxları fərqinə varmadı ki, biz eyni zamanda informasiya müstəvisində də vuruşurduq – yalan, manipulyasiya və dezinformasiya ilə.

Dezinformasiya bu gün təkcə yalan deyil – bu, idarəetmə alətidir. Yalanın məqsədi artıq inandırmaq deyil, çaşdırmaqdır. Sosial media, bot şəbəkələr, saxta ekspertlər, “fake news” saytları — bunların hamısı bir məqsədə xidmət edir:  tərəddüd, cəmiyyətin içərisində etimadsızlıq yaratmaq. Amma bizdə bu cəhdlər niyə boşa çıxır? Çünki Azərbaycanda dövlət və xalq yan-yana dayanır.  

Prezident İlham Əliyevin informasiya mübarizəsində tutduğu mövqe bu birlik modelinin özəyidir. Onun dəfələrlə vurğuladığı kimi, Azərbaycanın haqq səsini çatdırmaq, milli maraqları müdafiə etmək təkcə diplomatik məsələ deyil — bu, milli borcdur. Hər çıxışında o, informasiya mübarizəsinin əhəmiyyətini göstərir, bu müharibənin hər bir vətəndaşdan düşüncə intizamı, media savadı və milli məsuliyyət tələb etdiyini bildirir. Məhz bu yanaşma nəticəsində Azərbaycan informasiya məkanında da suverenlik əldə edib.  

Bəzən biz “hibrid müharibə” dedikdə onu uzaqlarda axtarırıq. Əslində isə hibrid müharibə sadəcə kombinə olunmuş təzyiqdir: siyasi, iqtisadi, ideoloji və informasiya elementlərinin bir yerdə işlədiyi kompleks təhdid. Və bu təhdidin qarşısında ən güclü silah milli immunitetdir – yəni vətəndaşın ağlı, savadı, milli kimliyi və dövlətinə inamı.  

Azərbaycan son illərdə məhz bu immuniteti qurur. Dövlət informasiya təhlükəsizliyi üzrə normativ bazanı gücləndirir, milli media siyasətini yeniləyir, gənc jurnalistlərin peşəkarlığını artırır. Yeni Media Qanunu, Medianın İnkişafı Agentliyi, strateji kommunikasiya mərkəzləri – bunlar hamısı informasiya suverenliyinin dayaqlarıdır. 

Hibrid təhdidlər ən çox kimə təsir edir? Öz dəyərlərinə biganə qalan xalqlara. Azərbaycan isə öz milli kodlarını itirməyib. Bizim gücümüz məhz bu kodlardadır: dilimizdə, tariximizdə, yaddaşımızda. Ona görə də informasiya müharibəsində Azərbaycan güclüdür, çünki dövlətin yanında duran xalq var, xalqın yanında dayanan dövlət var.  

İndi məlumat silahdırsa, deməli, yalan terrorçudur. Bu terrora qarşı hər kəsin payına məsuliyyət düşür. Hər paylaşım, hər şərh, hər fikir – informasiya müharibəsində bir güllə qədər təsirli ola bilər. Dövlətin yanında olmaq bu dövrdə sadəcə siyasi mövqe deyil – milli müdafiə formasıdır.  

Dünyada ideoloji xaosun artdığı, həqiqətin manipulyasiya ilə yarışa girmədiyi bir zamanda Azərbaycan öz yolunu aydın müəyyənləşdirib: milli dəyərlərlə müasir texnologiyanın birləşdiyi model. Biz bu modeli hərbi zəfərlə yox, informasiya zəfəri ilə də tamamlayırıq.  

Hibrid təhdidlərə qarşı immunitet təkcə texnologiya ilə deyil, milli düşüncə ilə qurulur. Məlumatı emal etmək üçün ağıl, onu qorumaq üçün isə vicdan lazımdır.
Hibrid təhdidlərə və feyklərə qarşı həmişə güclü olmalıyıq…